Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat doet betamethason op de huid en waarbij gebruik ik het?
- Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
- Mag ik betamethason op de huid gebruiken met andere medicijnen?
- Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
- Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
- Hoe gebruik ik dit medicijn?
betamethason op de huid
Betamethason is een corticosteroïde. Op de huid remt het ontstekingen, vermindert het schilfering, werkt het jeukstillend en vermindert het zwelling.
Corticosteroïden op de huid zijn ingedeeld naar sterkte. Betamethason behoort tot de sterk werkzame corticosteroïden.
Betamethason wordt bij veel huidaandoeningen gebruikt. De belangrijkste aandoeningen waarbij artsen het voorschrijven zijn eczeem, psoriasis, jeuk, Lupus Erythematodes (LE) en lichtovergevoeligheid.
Wat doet betamethason op de huid en waarbij gebruik ik het?
Eczeem
Klachten
Eczeem is een jeukende huiduitslag waarbij de huid rood, gezwollen, schilferig, stug en droog kan zijn. Ook kunnen zich blaasjes op de huid bevinden of kan de huid vochtig zijn. Door de jeuk heeft u de neiging te krabben, waardoor de huid nog meer beschadigt.
Oorzaak
Eczeem kan allerlei oorzaken hebben, zoals allergie, stress, overgevoeligheid, uitdroging en irriterende stoffen.
Behandeling
Bij eczeem is het belangrijk om een droge huid in te vetten, zodat de irritatie en jeuk verminderen. Smeer daarom minimaal 1 keer per dag de huid in met een basiszalf, het liefst vaker. Een basiszalf is een zalf, crème of lotion zonder medicijn. Uw arts kan u dit op recept voorschrijven. Basiszalven houden de huid soepel en voorkomen dat de huid verder uitdroogt.
Behalve een basiszalf zal uw arts u meestal ook een corticosteroïde op de huid voorschrijven, zoals hydrocortison-acetaat of triamcinolonacetonide. Als deze medicijnen onvoldoende werken kan uw arts betamethason proberen. Bij zeer ernstige eczeem kan uw arts u adviseren meteen met betamethason te beginnen.
Effect
Betamethason remt de ontsteking, stilt de jeuk en vermindert de zwelling. De huid kan hierdoor herstellen: de jeuk, droogheid en schilfering nemen af. De huid zal er beter uitzien en is soepeler.
U heeft binnen een paar uur minder jeuk. Na enkele dagen zijn roodheid en schilfering minder.
Lees meer over eczeem . “Psoriasis
Klachten
Bij psoriasis groeit de bovenste laag van de huid te snel. Hierdoor ontstaan verdikkingen en schilfers. Ook kan de huid ontstoken zijn en erg jeuken. De ernst van de aandoening varieert van één tot twee kleine plekjes tot een uitgebreide schilfering van de huid. Kenmerkend zijn perioden van spontane verbetering of verslechtering. De oorzaak van psoriasis is niet bekend.
Behandeling
Bij psoriasis schrijft uw arts meestal eerst een sterk werkende corticosteroïde op de huidvoor, zoals dit medicijn. Bij klachten in het gezicht of in de lichaamsplooien zal uw arts eerst een minder sterk werkende corticosteroïde op de huid adviseren, zoals clobetason of triamcinolonacetonide. Als dat na een aantal weken onvoldoende werkt, kan uw arts een sterkere corticosteroïde op de huidvoorschrijven, zoals dit medicijn.
Smeer ook basiszalf. Een basiszalf is een zalf, crème of lotion zonder medicijn. Uw arts kan u dit op recept voorschrijven. Gebruik basiszalf minimaal 1 keer per dag. U mag altijd vaker smeren.
Effect
Betamethason vermindert de overmatige huidgroei en roodheid, remt de ontsteking en stilt de jeuk. De huid kan hierdoor tot rust komen en zal daardoor minder jeuken en er beter uitzien.
U heeft binnen een paar uur minder jeuk. Na enkele dagen zijn roodheid en schilfering minder.
Lees meer over psoriasis . “Jeuk
Insectenbeten kunnen een allergische reactie geven. U kunt last hebben van heftige jeuk. Meestal gaat dit vanzelf over. Een verkoelende (menthol)gel helpt vaak voldoende.
Als de jeuk blijft, of als de huid heftig reageert op de insectenbeet kan de arts soms betamethason voorschrijven. Dit stilt de jeuk en helpt de huidklachten te verminderen.
U heeft binnen een paar uur minder jeuk.
Lees meer over jeuk . “Lupus Erythematodes (LE)
Klachten
Deze ziekte kan zich op verschillende manieren uiten. Eén van deze uitingen zijn rode vlekken meestal in het gezicht, vooral op de neus. Maar ze kunnen zich ook bevinden op de borst, handen, voeten, ellebogen en knieën.
De ernst en de vorm van de huidaandoening variëren sterk. Sommige mensen hebben er nauwelijks last van, bij anderen zijn de verschijnselen heel opvallend. De vlekken kunnen klein en vlak zijn, op de huid liggen of er juist in. In dit laatste geval zijn de plekken vaak pijnlijk. Kenmerkend bij LE zijn perioden van spontane verbetering of verslechtering.
Oorzaak
Lupus Erythematodes is een auto-immuunziekte. Dit wil zeggen dat het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam richt. De oorzaak hiervan is onbekend. Bij deze ziekte kunt u ook last krijgen van ontstekingen in andere organen in het lichaam, dit heet systemische Lupus Erythematodes (SLE).
Behandeling
De huidklachten van deze aandoening kunnen behandeld worden met een sterk werkende corticosteroïde op de huid, zoals dit medicijn.
Effect
Betamethason vermindert de roodheid en remt de ontsteking. U merkt dat de roodheid en zwelling binnen enkele dagen minder worden.
Lichtovergevoeligheid
Lichtovergevoeligheid heet ook wel zonneallergie. Zonlicht bevat UV-A-licht en UV-B-licht. Bij zonnebrand is UV-B-licht de grootste boosdoener; bij zonneallergie is dat UV-A-licht.
Klachten
Als uw huid overgevoelig is voor zonlicht, krijgt u huiduitslag nadat u in de zon bent geweest. U krijgt dan jeuk, roodheid, galbulten en een schilferende huid. Meestal begint de huidirritatie als de zon krachtiger wordt. Dus in het voorjaar of het begin van de zomer. De klachten kunnen elk jaar erger worden.
Oorzaak
Vaak is onbekend waarom de huid overgevoelig op de zon reageert.
Behandeling
Bij overgevoeligheid voor licht is het advies om het zonlicht zo veel mogelijk te vermijden. Bij minder ernstige vormen kunt u ook uw huid in het voorjaar geleidelijk aan de zon laten wennen. Gebruik daarbij een goed zonnebrandmiddel. Eventueel kunt u ook uw huid laten wennen door in het voorjaar lichttherapie te ondergaan.
Als wennen van de huid niet helpt, kan de arts een corticosteroïde op de huid voorschijven, zoals betamethason.
Effect
Betamethason remt de ontsteking op de huid en vermindert jeuk, roodheid en schilfering. U heeft binnen een paar uur minder jeuk. U merkt dat de roodheid en schilfering binnen enkele dagen minder worden.
Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Huidinfecties
Dit medicijn kan de verschijnselen van een huidinfectie maskeren. U merkt dus minder snel op dat de huid met een bacterie, schimmel of virus is geïnfecteerd. De verschijnselen van een infectie, zoals jeuk, zwelling en roodheid treden immers minder op. De infecties kunnen zich daardoor makkelijk ongemerkt uitbreiden. Gebruik dit medicijn daarom niet op een plek van de huid waarvan u weet of vermoedt dat deze geïnfecteerd is met een schimmel, bacterie of virus. Dus bijvoorbeeld niet op of in de buurt van voetschimmel, zweren, gordelroos en een koortslip. Als u ook een medicijn tegen deze infectie gebruikt, kunt u het wel toepassen.
Overgevoeligheid voor betamethason of een van de bestanddelen van dit huidmiddel. Dit merkt u aan een verergering van de huidaandoening of doordat de huidaandoening niet overgaat.
Raadpleeg uw arts als u overgevoeligheid vermoedt. Blijkt u overgevoelig, geef dat dan aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er op letten dat u het medicijn niet opnieuw krijgt.
Dunnere huid, waardoor u sneller wondjes of blauwe plekken krijgt. Gebruik dit medicijn op de juiste manier, dan is de kans hierop erg klein.
Merkt u dat u hier last van heeft? Bespreek dit met uw arts. Smeer dit medicijn vanwege deze bijwerking liever niet op dunne huid, zoals van het gezicht en de geslachtsdelen. Oude mensen hebben een erg dunne huid. Daarom moeten zij dit medicijn extra voorzichtig gebruiken.
Littekenachtige strepen (striae), rode plekken, verkleuring van de hals, verbleking of juist een donkere verkleuring van de huid op de plek waar u dit medicijn aanbrengt. Gebruik dit medicijn op de juiste manier, dan is de kans hierop erg klein.
De huidafwijkingen zijn meestal blijvend. Raadpleeg uw arts bij deze verschijnselen.
Bij gebruik in het gezicht: rode, jeukende uitslag rond de mond, neus of ogen. Soms pijnlijk of met schilfering. Gebruik dit medicijn op de juiste manier, dan is de kans hierop erg klein.
Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft. Meestal verdwijnen deze klachten vanzelf als u stopt met dit medicijn.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Bij aanbrengen op acne-plekken: een verergering van acne
Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
Bij mensen met de huidziekte psoriasis, ontstaan van met vocht gevulde blaasjes
Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
Meer haargroei op de plek waar u het medicijn heeft aangebracht. Gebruik dit medicijn op de juiste manier, dan is de kans hierop erg klein.
Tragere genezing van wonden. Breng het daarom alleen op advies van uw arts aan op een kapotte huid.
Cataract (grauwe staar), als dit medicijn per ongeluk in het oog komt.
Gebruik dit medicijn daarom niet in de buurt van het oog. Wees voorzichtig bij smeren in het gezicht.
Bij mensen met glaucoom (verhoogde oogboldruk) kan dit medicijn de oogboldruk verder verhogen. U kunt dit merken aan wazig zien, minder zien, een rood of opgezwollen oog, hevige pijn aan het oog of aan het gezicht, misselijkheid en braken. Gebruik dit medicijn op de juiste manier, dan is de kans hierop erg klein.
Raadpleeg bij deze verschijnselen direct uw arts. De kans dat u hier last van krijgt is groter als er per ongeluk wat van dit medicijn in uw ogen komt. Deze bijwerking kan ook ontstaan als veel medicijn via de huid in het bloed is gekomen en zo het oog heeft kunnen bereiken. Meestal zal uw arts adviseren dit medicijn niet langer dan twee weken in het gezicht te gebruiken.
Als u na langdurig gebruik plotseling stopt met dit medicijn, kunnen de klachten weer terugkomen. U merkt dit aan een intens rode huid, een brandend gevoel en tintelingen. Ook op plaatsen op de huid waar u eerder geen klachten had.
Bouw het gebruik daarom langzaam af. Overleg hierover met uw arts. Zie ook rubriek ‘Hoe gebruik ik dit medicijn’.
Bij langdurig, onjuist gebruik en plotseling stoppen: tijdelijke vermindering van de werking van de bijnierschors. Hierdoor kunt u na het stoppen tijdelijk last krijgen van erge vermoeidheid.
De kans hierop is groter als u grote hoeveelheden van dit medicijn gebruikt. Bijvoorbeeld als een volwassene gedurende meerdere maanden meer dan 50 gram zalf of crème per week gebruikt.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Mag ik betamethason op de huid gebruiken met andere medicijnen?
Smeer betamethason niet tegelijk met basiszalf of een andere zalf of crème op dezelfde plek. Dan werkt betamethason minder goed. Smeer betamethason bijvoorbeeld in de avond en basiszalf in de ochtend. Zorg er in elk geval voor dat er 1 uur tijd zit tussen het smeren van de 2 zalven.
Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.
Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
Zwangerschap
Meld het aan uw arts en apotheker als u zwanger bent of dit binnenkort wilt worden.
- Gebruikt u dit medicijn voor lange tijd of in grote hoeveelheden? Of gebruikt u dit medicijn op een beschadigde huid? U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Bij gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap bestaat er namelijk een risico op bijwerkingen bij het kind. Er is een risico dat de baby minder goed groeit. Ook kan het medicijn de werking van de bijnierschors van de baby remmen.
Overleg daarom met uw arts over de voor-en nadelen. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.
Moet u na overleg met uw arts dit medicijn blijven gebruiken tijdens de zwangerschap? Dan is extra controle van de baby nodig. Tijdens de zwangerschap zal de arts de groei van de baby controleren. En na de geboorte zal de arts de bijnierschors van uw de baby controleren. - Gebruikt u dit medicijn voor korte tijd en in kleine hoeveelheden? Dan kunt u dit medicijn veilig gebruiken tijdens de zwangerschap.
Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts.
- Gebruikt u dit medicijn voor lange tijd of in grote hoeveelheden? Of gebruikt u dit medicijn op een beschadigde huid? U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u borstvoeding geeft. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt en of het slecht is voor de baby. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt kunstvoeding geven.
- Gebruikt u dit medicijn voor korte tijd en in kleine hoeveelheden? Dan kunt u dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft.
Heeft u dit medicijn op of rond de tepel gesmeerd? Maak voor de borstvoeding de tepel dan schoon met (afgekoeld gekookt) water.
Hoe gebruik ik dit medicijn?
Uw arts heeft u waarschijnlijk een instructie gegeven hoe vaak en wanneer u dit medicijn moet aanbrengen. Het is nuttig deze instructie op te schrijven, zodat u dit later na kunt kijken. Kijk voor de juiste dosering ook altijd op het etiket van de apotheek.
Hoe?
- Het is belangrijk dat u de juiste hoeveelheid corticosteroïde op uw huid smeert. Dan werkt het goed. En u heeft minder kans op bijwerkingen. Meer informatie over het juiste gebruik en de juiste hoeveelheid vindt u op Corticosteroïden op de huid gebruiken.
- Was de vinger waarmee u het medicijn heeft aangebracht daarna met wat zeep. Ook kunt u voor het aanbrengen plastic handschoenen of een ‘vingercondoom’ gebruiken. Dit is een hoesje dat u over de vinger aanbrengt. Het is te krijgen in uw apotheek.
- Soms adviseert de arts de ingesmeerde plekken af te dekken met plastic folie of verband. Dit versterkt het effect, maar verhoogt ook de kans op sommige bijwerkingen.
- Gebruik niet meer dan 100 gram per volwassene per week. Als u meer gebruikt, heeft u een grotere kans op sommige bijwerkingen.
- Smeer dit medicijn niet in de buurt van de ogen. Als het per ongeluk toch in het oog komt, moet u het oog goed spoelen met water om het medicijn te verwijderen.
- Gebruik verder basiszalf, minimaal 1 keer per dag. Een basiszalf is een zalf, crème of lotion zonder medicijn. Basiszalf verzacht en beschermt de huid. De jeuk wordt minder. Ook ontstaan er minder snel nieuwe plekken met klachten. Meestal schrijft uw arts basiszalf voor. Heeft u geen basiszalf? Vraag ernaar in de apotheek.
Wanneer?
Huidaandoeningen, zoals eczeem, psoriasis, jeuk en Lupus Erythematodes (LE)
Breng het medicijn aan op een moment dat u weet dat u het eerstkomende uur geen water op de huid komt, anders spoelt u het er weer af. Het beste kunt u het daarom voor de nacht aanbrengen.
- Smeer de plekken met klachten in wanneer de klachten beginnen of verergeren. Vaak begint u met 1 tot 2 keer per dag. Als de klachten verminderen gaat u over op 1 keer per dag smeren. Het beste is het om dit medicijn na een paar dagen smeren even niet te gebruiken. Bijvoorbeeld per week vier dagen dit medicijn smeren en daarna drie dagen niet.
- Smeer een corticosteroïde op de huid nooit tegelijk met basiszalf op de plekken met klachten. Dan werkt de corticosteroïde op de huid minder goed. Smeer bijvoorbeeld basiszalf in de ochtend en corticosteroïde in de avond. Zorg er in elk geval voor dat er 1 uur tijd zit tussen het smeren van de 2 zalven. Wilt u niet 1 uur wachten? Smeer dan corticosteroïde op de eczeemplekken en basiszalf op de rest van uw lichaam.
Lichtovergevoeligheid
Smeer 2 keer per dag op de plekken met klachten.
Hoelang?
Huidaandoeningen, zoals eczeem, psoriasis, jeuk en Lupus Erythematodes (LE)
- Zodra de jeuk en de roodheid verminderen, kunt u dit medicijn vaak afbouwen. Smeer het dan nog maximaal 1 keer per dag en sla steeds meer dagen over. Ga hiermee door totdat de klachten zijn verdwenen. Uw huisarts kan u hiervoor een afbouwschema geven. Het is belangrijk dat u het gebruik langzaam afbouwt. Want als u plotseling stopt, kunnen uw huidklachten weer terugkeren. En heeft u kans op bijwerkingen.
- Soms geeft de arts aan om dit medicijn de eerste keer 2 tot 3 weken achter elkaar door te gebruiken. En daarna de behandeling telkens na enkele dagen te onderbreken.
Lichtovergevoeligheid
U mag dit medicijn maximaal 7 dagen gebruiken.